Spaanse kraag of Paraphimosis en Phimosis

Spaanse kraag is een ander woord voor parafimosis en dat is een aandoening waarbij de voorhuid van de penis teruggetrokken is, opgezwollen is geraakt en niet meer teruggeschoven kan worden over de eikel.

Deze aandoening wordt ook wel Spaanse kraag genoemd omdat de vorm van de voorhuid lijkt op de kraag van 16e-eeuwse Spaanse kostuums. Je spreekt dus van een Spaanse kraag wanneer de voorhuid van de penis te nauw is en bij een erectie achter de eikel vast blijft zitten. Het bloed kan dan niet weg uit de eikel en de voorhuid en dat is pijnlijk.

Paraphimosis ontstaat door ontstekingen en vernauwing van de voorhuid. Ook directe beschadiging van de voorhuid kan dit probleem veroorzaken. Door de zwelling kan de bloedtoevoer naar de eikel worden afgekneld. Hierdoor kunnen er blijvende beschadigingen van de penis ontstaan.

Probeer het probleem eerst zelf te verhelpen door het bloed uit de eikel weg te drukken. Leg eventueel een koude natte doek, ijs of een coldpack met een handdoek erom op de zwelling. Als de eikel en voorhuid minder dik zijn kun je vaak de voorhuid weer naar voren schuiven. Lukt dit niet neem dan onmiddellijk contact op met je huisarts of de huisartsenpost. Een arts krijgt de voorhuid vaak wel weer terug over de eikel geschoven. Als de eikel en voorhuid dikker worden, krijgt de eikel te weinig bloed met zuurstof. Als dit te lang zo blijft (een dag), kan soms een stukje eikel doodgaan. 

Phimosis/Fimosis

Bij phimosis is de voorhuid zo vernauwd dat deze niet of nauwelijks teruggetrokken kan worden over de eikel. Fimosis of voorhuidsvernauwing kan aangeboren zijn, of veroorzaakt worden door (herhaalde) infecties van de voorhuid. De man kan de voorhuid niet over de eikel schuiven (eikel ontbloten) waardoor hij het smegma niet kan verwijderen. Bij kleine kinderen is dit niet ongewoon en is er meestal geen behandeling nodig. Bij pubers en volwassenen is er als gevolg hiervan kans op balanitis, een ontsteking van de eikel. Verder heeft men vaak pijn bij de geslachtsgemeenschap. De oorzaak is meestal aangeboren, bijvoorbeeld door een te kort toompje. Ten onrechte denkt men de voorhuid te 'oefenen'. Dit kan beter achterwege blijven aangezien door het geforceerd terugtrekken van de voorhuid phimosis juist kan ontstaan.

Indien de voorhuid wel in normale toestand van de penis kan worden geschoven, maar niet in erectie, dan spreekt men van relatieve voorhuidsvernauwing. Krijgt men in zo'n geval met een ontblote eikel een erectie, dan kan de bloedtoevoer worden afgesneden. Dit noemt men dus een 'Spaanse kraag'.

De diagnose van fimosis wordt soms verkeerd gesteld in plaats van andere obstructieve problemen, zoals verkleving of een strakke voorhuid. Er wordt in deze gevallen vrij snel overgegaan tot circumcisie (besnijdenis), terwijl het terugtrekken of oprekken van de voorhuid (door de patiënt zelf of in sommige gevallen onder verdoving) eveneens het probleem kan verhelpen.

Bij vrouwen wordt gesproken van clitorale fimosis wanneer de clitorishoed de gehele clitoris bedekt, al dan niet als gevolg van overtollig huidweefsel. Sommige vrouwen hebben daardoor minder gevoel of meer moeite bij het bereiken van een orgasme. Uit een onderzoek van de Boston University School of Medicine bleek dat ongeveer 25% van de vrouwen die werden behandeld voor seksuele problemen last had van clitorale fimosis.

Voorkomen is beter dan genezen

Daarom een aantal (hygiënische) adviezen om deze klachten te voorkomen:

• Schuif je voorhuid terug naar voren na het wassen, plassen en vrijen.
• Maak je penis elke dag schoon met water. Gebruik hierbij geen douchegel of zeep maar speciaal ontwikkelde reinngingsproducten zoals Rinz24.
• Een piercing in je penis is niet bevorderlijk, je vergroot de kans op parafimosis.
• Zorg dat ook na een medische behandeling of onderzoek de voorhuid weer terug geschoven wordt.

Belangrijk is een goede verzorging van je edele delen; meer informatie hoe je piemel te wassen en te verzorgen: