Anticonceptie voor vrouwen

Vrouwen kunnen kiezen uit verschillende middelen om niet zwanger te worden. De keuze hangt vaak af van de levensstijl, gezondheidstoestand en persoonlijke voorkeur. 

Voor de vrouw zijn er verschillende tijdelijke anticonceptiemiddelen zoals:

• De pil 
• De morning-after pil 
• Spiraaltje 
• Barrière methodes

Een definitieve methode is sterilisatie.

De anticonceptiepil ('de pil')

Hoewel er mensen zijn die zich zorgen maken over de gezondheidsrisico's die het gebruik van de pil met zich mee zou brengen, is de orale anticonceptiepil de betrouwbaarste tijdelijke anticonceptiemethode.

Twee verschillende typen zijn verkrijgbaar: 
de combinatiepil, die door de meeste vrouwen wordt gebruikt en de minipil, die alleen progestageen bevat en met name geschikt is voor vrouwen die borstvoeding geven of geen oestrogeen verdragen. Deze is ook geschikt voor rokende vrouwen van boven de 35, omdat zij een contra-indicatie hebben voor de combinatiepil.

Pillen bevatten synthetische hormonen en mogen alleen worden geslikt op doktersvoorschrift en na medisch onderzoek. De combinatiepil is bijna 100 procent betrouwbaar, de minipil iets minder. De betrouwbaarheid neemt toe naarmate de vrouw ouder wordt en de vruchtbaarheid afneemt. Beide typen pil hebben het grote voordeel dat ze eenvoudig in het gebruik zijn en dat het vrijen er niet voor onderbroken hoeft te worden. Het nadeel zijn de bijwerkingen die - bij uitzondering - een gevaar voor de gezondheid kunnen opleveren. Los van anticonceptie is de pil niet te gebruiken voor bescherming tegen seksueel overdraagbare aandoeningen.

Andere hormonale anticonceptiemiddelen

Een nieuw type hormonale anticonceptie is een implantaat van het hormoon progesteron. Een buisje wordt onder plaatselijke verdoving aangebracht onder de huid aan de binnenkant van de bovenarm. Het progesteron komt gedurende drie jaar beetje bij beetje vrij. Deze methode is betrekkelijk nieuw, maar hij lijkt weinig bijwerkingen te hebben. Het is een handig middel voor vrouwen die het lastig vinden om iedere dag de pil in te nemen. Hormonale anticonceptiemiddelen kunnen ook worden toegediend via het inspuiten van een 'depot' van progesteron. Dergelijke prikpillen zijn, afhankelijk van het gekozen product, gedurende 8 tot 12 weken werkzaam.

'Morning-after'-pil

De zogenaamde 'morning-after'-pil is een anticonceptiemiddel voor noodgevallen, bijvoorbeeld als je normale voorbehoedmiddel zoals bijvoorbeeld het condoom gefaald heeft of als je seks hebt gehad zonder voorbehoedmiddel. Deze pil is bij apotheek of drogisterij verkrijgbaar. Het gaat hier dus zeker niet om een normaal anticonceptiemiddel, maar het is goed om van het bestaan ervan op de hoogte te zijn als je ongepland onbeschermde seks hebt gehad of de dagelijkse pil bent vergeten. Deze pil moet maximaal binnen 72 uur na het eerste onbeschermde seksuele contact worden ingenomen.

Spiraaltje

Na de hormonale anticonceptiemiddelen is het spiraaltje het betrouwbaarste. Het zwangerschapspercentage ligt op ongeveer 1 à 2 procent per jaar. 
Het spiraaltje is een klein plastic voorwerpje van een paar centimeter lang waaromheen soms koper of zilver gewikkeld is. Het wordt door een dokter in de baarmoeder ingebracht en het kan daar meerdere jaren blijven zitten. Het spiraaltje voorkomt dat een bevrucht eitje zich kan nestelen in de baarmoeder.

Sommige artsen menen dat het niet geschikt is voor vrouwen die nog geen kinderen hebben gekregen of voor vrouwen die last hebben gehad van myomen (bindweefselgezwellen) of een bekkenontsteking. Na het inbrengen, werkt het spiraaltje meteen mits het op zijn plaats blijft zitten. Dit is in ongeveer 10 procent niet het geval. Laat dit regelmatig controleren. Net als bij de pil hoeft ook bij het spiraaltje het vrijen niet onderbroken te worden. De niet-hormonale anticonceptiemethoden kunnen echter wel een zwaardere en pijnlijkere menstruatie veroorzaken dan bij pilgebruik.

Een nieuwer type spiraaltje bevat een ingebouwd hormoon, dat geleidelijk vrijkomt. Dit type is nu enige tijd op de markt, maar er wordt van gezegd dat de betrouwbaarheid de 100 procent benadert. Het veroorzaakt minder bloedverlies en pijn bij menstruaties.

Barrièremiddelen

Pessariums en portiokapjes zijn zachtrubberen kapjes die de baarmoederhals bedekken. Het pessarium wordt het meest gebruikt, maar er zijn ook andere typen kapjes verkrijgbaar. Ze passen over de baarmoederhals en sluiten die af zodat het sperma niet bij het eitje kan komen. Ze moeten worden gebruikt in combinatie met een zaaddodende pasta en worden ingebracht voordat de geslachtsgemeenschap plaatsvindt en daarna zes uur blijven zitten.

Het grote voordeel van deze barrièremiddelen is dat ze geen gezondheidsrisico's vormen. Maar sommige vrouwen vinden het niet fijn dat ze vooraf al moeten bedenken of ze willen vrijen aangezien het pessarium vóór de geslachtsgemeenschap moet worden ingebracht. Anderen vinden het maar geknoei. Als je eenmaal gewend bent aan het gebruik van het kapje, blijken deze bezwaren in praktijk vaak overkomelijk. Het is van groot belang dat het pessarium goed om de baarmoederhals past. Het pessarium dient dan ook door een ervaren behandelaar aangemeten te worden (je arts of een andere gespecialiseerde zorgverlener). De maat moet met name na een bevalling opnieuw gecontroleerd worden.

Er is nog een aantal andere barrièremiddelen verkrijgbaar, die evenwel minder gebruikt worden dan het kapje. Het vrouwencondoom is een condoom met flapjes rond de randen, dat de vrouw in de vagina aanbrengt. Vrouwencondooms worden geacht een betere bescherming te bieden tegen seksueel overdraagbare aandoeningen dan het kapje. Er is ook zaaddodend schuim in de handel om in de vagina aan te brengen, maar als het zonder andere middelen wordt gebruikt, is het een onbetrouwbare methode, die afgeraden wordt.

Sterilisatie
Veel vrouwen gaan over tot sterilisatie als ze zeker weten dat ze geen kinderen meer willen. Het gaat hierbij echter om een ingreep die in principe onomkeerbaar is, en is dus alleen bedoeld voor vrouwen die 100% zeker weten dat ze geen kinderen meer willen.